Zastosowanie metody GC-MS do charakterystyki Calea zacatechichi i Psychotria viridis - roślin kontrolowanych ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii

摘要: Narastający problem narkomanii na świecie i w Polsce, wraz z pojawieniem sie nowych substancji narkotycznych zmieniającą modą przyjmowane środki, wymusza ciągle zmiany ustawodawstwie. Sejm 20 marca 2009 r. przyjąl znowelizowaną Ustawe o przeciwdzialaniu narkomanii, ktorej ramach wykaz środkow odurzających grupy I-N rozszerzono 16 egzotycznych surowcow roślinnych [1]; wśrod nich znalazly sie: Argyreia nervosa, Banisteropsis caapi, Calea zacatechichi, Catha edulis, Echinopsis pachanoi, Kava kava, Leonotis leonurus, Mimosa tenuiflora, Mitragyna speciosa, Nymphaea caerulea, Peganum harmala, Psychotria viridis, Rivea corymbosa, Salvia divinorum, Tabernanthe iboga, Trichocereus peruvianus. Ustawodawca RP, wpisując nowe rośliny do wykazu odurzających, zapewne bral pod uwage ich obecnośc tzw. dopalaczach. Sama nazwa dopalacze dotyczy zarowno pochodzenia syntetycznego, jak naturalnego dzialających organizm czlowieka stymulująco, psychodelicznie czy halucynogennie. Dopalacze są trzecią wzgledem rozpowszechnienia grupą produktow uzywanych przez mlodziez stanowią wiec wyzwanie dla systemow monitorujących to zjawisko [2–4]. W Europie co roku powodu uzywania narkotykow umiera najmniej 7–8 tys. osob, a przedawkowanie jest jedną glownych przyczyn śmierci mlodych Europejczykow [5]. Do ustawy zostaly wpisane egzotyczne wystepujące Ameryce Poludniowej, Środkowej Polnocnej oraz Azji. Niektore niedawna nie byly powszechnie znane dlatego brak dostepnych opracowan naukowych dotyczących budowy, cech charakterystycznych opisu badan analitycznych. Laboratoria kryminalistyczne dysponują odpowiednimi procedurami analitycznymi obejmującymi analize fitochemiczną, badania morfologiczne anatomiczne roślin, sprawia, ze identyfikacja wymienionych ustawie roślin bardzo trudna przeprowadzenia. Dla wiekszości mozliwe jedynie stwierdzenie obecności psychoaktywnej bądź markera charakterystycznego nalezących danej rodziny rodzaju. Nie jednak wystarczające identyfikacji gatunkowej ustawie. Ponadto niektore związki psychoaktywne wystepują rownocześnie kilku gatunkach np. dimetylotryptamina (DMT) zawarta dwoch objetych ustawą narkomanii: tenuiflora viridis. DMT wystepuje rowniez roślinach nieobjetych ustawą, takich jak: carthaginensis Diplopterys cabrerana [6]. Zatem badanym materiale objetej wazne opracowanie szybkich jednocześnie skutecznych metod przetworow. Podjecie powyzszego tematu istotne tylko wzgledow badawczych, ale przede wszystkim wzgledu realizacje przepisow prawa związanych narkomanii. Ekspertyzy wykonywane laboratoriach kryminalistycznych muszą jednoznacznie potwierdzac lub wykluczac przynaleznośc materialu dowodowego poszczegolnych grup ustawą. Trudności pozyskaniem wzorcow sprawiają, prace naukowe prowadzone stopniowo, miare pozyskiwania badan. Z tego niniejsza praca obejmuje dwie wpisanych – zacatechichi