Lagosit stolonifera (C. Koch) maxim. üzerinde fitokimyasal araştırmalar

摘要: Lagotis cinsi Türkiye bitki örtüsünde tek tür ile temsil edilmektedir. Bu cins esasen Selaginaceae familyasında yer alır ancak Scrophulariaceae'de daha doğal bir pozisyondadır. Lagotis stolonifera üzerinde yapılmış herhangi bir çalışmaya rastlan mamıştır. Bu çalışmada, Lagotis stolonifera bitkisinin taşıdığı iridoit, fenilpropanoit ve kukurbitasin heterozitlerinin izolasyon ve yapı tayinleri araştırılmıştır. Bitkinin açık havada kurutulmuş toprak üstü kısımları metanolle ekstre edilmiş, metanollu ekstrenin suda çözünen kısmı poliamit kolona uygulanmıştır. Fraksiyonlar kolon kromatografisi veya karşıt faz-orta basınçlı sıvı kromatografisi (KF-OBSK) yöntemi ile (artan oranlarda metanol: su karışı m larıyla) saflaştırı İm ıştır. İzole edilen bileşiklerin yapısı UV, İR, 1H- ve 13C-NMR ve FAB-kütle spektrometrisi gibi spektral yöntemlerle aydınlatılmıştır. Poliamid kolondan su ile elde edilen fraksiyonlardan dört iridoit heteroziti; katalpol (LS-İ3), okubin (LS-İ4) ve bunların 10-O-frans-sinnamoil türevleri olan sırasıyla globu- larin (=skutellariozit-l) (LS-İ1) ve litantosalin (=izo-skrofulariozit) (LS-İ2) ile bir kukurbitasin heteroziti, arvenin I elde edilmiştir. %25, %50 ve %75 MeOH ile elüe edilen fraksiyonlardan ise ehrenozit (LS-F1), plantamajozit (=purpureazit A) (LS*F3), verbaskozit (=akteozit) (LS-F4) ve yeni bir fe nilpropanoit heteroziti olan lagotozit (LS-F2) izole edilmiştir. LS-F2 bileşiğinin 1H- ve 13C-NMR spektral bulguları tamamen ehrenozite benzer, ancak en büyük farklılık LS-F2 bileşiğinde iki aromatik MeO sinyalinin bulunmasıdır. Bileşiğin nonaasetat türevinin FAB-kütle spektrum unda gözlenen m/z 273 (2,3,4-tri-O- asetilramnoz oksonyum) ve m/z 259 (2,3,4-tri-O-asetil …